THỜI HẠN TẠM GIỮ, TẠM GIAM TỐI ĐA TRONG TỐ TỤNG HÌNH SỰ

Trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, việc áp dụng các "biện pháp ngăn chặn" là một công cụ pháp lý quan trọng để đảm bảo quá trình điều tra, truy tố, xét xử diễn ra một cách hiệu quả và đúng pháp luật. Bài viết này của Chuyên tư vấn luật sẽ đi sâu vào việc phân tích chi tiết về thời hạn tạm giữ và tạm giam tối đa theo quy định pháp luật hiện hành, cũng như những vấn đề pháp lý liên quan.

Thời hạn tạm giữ, tạm giam

Tạm Giữ Trong Tố Tụng Hình Sự

Tạm giữ là một biện pháp ngăn chặn có tính chất "ngắn hạn," được áp dụng trong giai đoạn đầu của quá trình tố tụng hình sự. Điều 117 của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định cụ thể các trường hợp có thể áp dụng tạm giữ:

· Người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp: Đây là trường hợp áp dụng khi có những tình huống mà việc bắt giữ ngay là cần thiết để ngăn chặn tội phạm hoặc khi người đó có dấu hiệu bỏ trốn.

· Người bị bắt trong trường hợp phạm tội quả tang: Khi một người bị bắt ngay tại thời điểm thực hiện hành vi phạm tội hoặc ngay sau đó.

· Người phạm tội tự thú, đầu thú: Khi một người tự nguyện đến cơ quan có thẩm quyền để khai báo về hành vi phạm tội của mình.

· Người bị bắt theo quyết định truy nã: Khi một người đã bị cơ quan có thẩm quyền ra quyết định truy nã (lệnh bắt để thi hành án hoặc lệnh truy tìm).

Quy Trình và Thời Hạn Tạm Giữ

Trong vòng 12 giờ kể từ khi ra quyết định tạm giữ, người ra quyết định tạm giữ phải gửi quyết định này cùng với các tài liệu làm căn cứ cho việc tạm giữ đến Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền.
Viện kiểm sát có quyền xem xét tính hợp pháp và cần thiết của việc tạm giữ. Nếu Viện kiểm sát nhận thấy việc tạm giữ không có căn cứ hoặc không cần thiết, họ sẽ ra quyết định hủy bỏ quyết định tạm giữ, và người ra quyết định tạm giữ phải trả tự do ngay lập tức cho người bị tạm giữ.
Thời hạn tạm giữ không được vượt quá 03 ngày, tính từ thời điểm cơ quan có thẩm quyền nhận người bị giữ, người bị bắt, hoặc người được áp giải.
Trong trường hợp cần thiết, người ra quyết định tạm giữ có thể gia hạn tạm giữ, nhưng không quá 03 ngày cho mỗi lần gia hạn.
Có thể có tối đa hai lần gia hạn tạm giữ trong những trường hợp đặc biệt, mỗi lần gia hạn cũng không quá 03 ngày.
Mọi trường hợp gia hạn tạm giữ đều phải được Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền phê chuẩn.
Viện kiểm sát phải ra quyết định phê chuẩn hoặc không phê chuẩn việc gia hạn tạm giữ trong vòng 12 giờ kể từ khi nhận được hồ sơ đề nghị gia hạn.

Thời Hạn Tạm Giữ Tối Đa:

Tổng thời hạn tạm giữ tối đa (bao gồm cả các lần gia hạn) là 09 ngày.
Nếu sau khi hết thời hạn tạm giữ tối đa mà không đủ căn cứ để khởi tố bị can, thì người bị tạm giữ phải được trả tự do.

Tạm Giam Trong Tố Tụng Hình Sự

Tạm giam là một biện pháp ngăn chặn "nghiêm khắc" hơn tạm giữ, được áp dụng trong quá trình điều tra, truy tố, và xét xử vụ án hình sự. Điều 119 của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định chi tiết về các trường hợp áp dụng tạm giam:

Tạm Giam Đối Với Tội Đặc Biệt Nghiêm Trọng, Tội Rất Nghiêm Trọng:

Đối với bị can, bị cáo bị buộc tội đặc biệt nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng, việc tạm giam thường được áp dụng như một biện pháp ngăn chặn cần thiết.
Các tội đặc biệt nghiêm trọng và rất nghiêm trọng là các tội có mức độ nguy hiểm cao cho xã hội.

Tạm Giam Đối Với Tội Nghiêm Trọng, Tội Ít Nghiêm Trọng:

Đối với bị can, bị cáo bị buộc tội nghiêm trọng hoặc tội ít nghiêm trọng, việc tạm giam chỉ được áp dụng khi có đủ căn cứ để cho rằng người đó có thể thuộc một trong các trường hợp sau:

Đã bị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng lại vi phạm (ví dụ: đã được tại ngoại nhưng lại bỏ trốn).
Không có nơi cư trú rõ ràng hoặc không thể xác định được lý lịch của bị can, bị cáo.
Có dấu hiệu bỏ trốn, hoặc đã bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.
Có nguy cơ tiếp tục phạm tội hoặc có dấu hiệu tiếp tục phạm tội.
Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật.
Có hành vi tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, hoặc tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án.
Có hành vi đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm, hoặc người thân thích của những người này.

Đối với bị can, bị cáo bị buộc tội ít nghiêm trọng mà theo quy định của Bộ luật Hình sự có mức hình phạt tù đến 02 năm, thì có thể bị tạm giam nếu họ tiếp tục phạm tội hoặc bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.

Tạm Giam Đối Với Một Số Đối Tượng Đặc Biệt:

Đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người già yếu, hoặc người bị bệnh nặng mà có nơi cư trú và lý lịch rõ ràng, thì thông thường không áp dụng biện pháp tạm giam, mà sẽ áp dụng các biện pháp ngăn chặn khác.
Tuy nhiên, vẫn có một số ngoại lệ, khi mà tạm giam có thể được áp dụng đối với các đối tượng này, bao gồm:

Trường hợp bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã.
Trường hợp có nguy cơ tiếp tục phạm tội.
Trường hợp có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, hoặc đe dọa người khác trong quá trình tố tụng.
Trường hợp có hành vi tiêu hủy, giả mạo chứng cứ.
Trường hợp bị buộc tội xâm phạm an ninh quốc gia và có căn cứ xác định nếu không tạm giam thì sẽ gây nguy hại đến an ninh quốc gia.

Quy định pháp luật về tạm giam, tạm giữ

Thời Hạn Tạm Giam Tối Đa

Thời hạn tạm giam được quy định khác nhau, tùy thuộc vào giai đoạn của quá trình tố tụng (điều tra, truy tố, xét xử) và loại tội phạm.

Tạm Giam Để Điều Tra

Thời hạn chung: Điều 179 của Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định thời hạn tạm giam để điều tra không được vượt quá:

02 tháng đối với tội phạm ít nghiêm trọng.
03 tháng đối với tội phạm nghiêm trọng.
04 tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Trường hợp gia hạn:

Trong các vụ án có nhiều tình tiết phức tạp, cơ quan điều tra có thể đề nghị Viện kiểm sát gia hạn tạm giam.
Việc gia hạn tạm giam có thể được thực hiện một lần hoặc hai lần, tùy thuộc vào loại tội phạm.
Thời gian gia hạn cũng khác nhau tùy thuộc vào loại tội phạm (từ 01 tháng đến 04 tháng cho mỗi lần gia hạn).

Tạm Giam Giai Đoạn Chuẩn Bị Xét Xử

Trước khi hết thời hạn tạm giam, Viện kiểm sát phải thông báo cho Tòa án để Tòa án xem xét và quyết định về việc tạm giam bị can trong giai đoạn chuẩn bị xét xử.
Thời hạn tạm giam trong giai đoạn này không được vượt quá thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm.

Tạm Giam Sau Phiên Tòa Sơ Thẩm

Nếu bị cáo đang bị tạm giam và bị xử phạt tù, Tòa án có thể ra quyết định tạm giam để đảm bảo thi hành án.
Nếu bị cáo không bị tạm giam nhưng bị xử phạt tù, thì họ chỉ bị bắt tạm giam khi bản án đã có hiệu lực pháp luật, trừ trường hợp có căn cứ cho thấy bị cáo có thể trốn hoặc tiếp tục phạm tội, khi đó Tòa án có thể ra quyết định bắt tạm giam ngay tại phiên tòa với thời hạn tạm giam là 45 ngày kể từ ngày tuyên án.

Tạm Giam Sau Phiên Tòa Phúc Thẩm: Đối với bị cáo đang bị tạm giam mà bị xử phạt tù, Tòa án cấp phúc thẩm cũng có thể ra quyết định tạm giam để đảm bảo việc thi hành án.

Lưu Ý Quan Trọng

Trên thực tế, thời hạn tạm giam đối với mỗi bị can, bị cáo có thể rất khác nhau và khó xác định bằng một số ngày cụ thể.
Người bị tạm giam có thể bị gia hạn tạm giam nhiều lần, thậm chí cho đến khi chuyển qua giai đoạn thi hành án.
Mục đích của việc này là để phục vụ cho quá trình giải quyết vụ án và thi hành án một cách hiệu quả.

Các Biện Pháp Thay Thế Tạm Giam

Để đảm bảo tính linh hoạt trong quá trình áp dụng biện pháp ngăn chặn, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định một số biện pháp thay thế tạm giam, bao gồm:

· Bảo lĩnh: Đây là biện pháp mà người thân của bị can, bị cáo hoặc tổ chức nhận bảo lãnh để đảm bảo rằng bị can, bị cáo sẽ không bỏ trốn, không gây cản trở cho quá trình tố tụng, và sẽ chấp hành đúng các nghĩa vụ.

· Đặt tiền để bảo đảm: Đây là biện pháp mà bị can, bị cáo hoặc người thân của họ đặt một khoản tiền nhất định để đảm bảo việc chấp hành các nghĩa vụ tố tụng.

Quy Định Chung Về Bảo Lĩnh, Đặt Tiền Để Bảo Đảm

Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, hoặc Tòa án có thể quyết định áp dụng các biện pháp thay thế này, căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, nhân thân của bị can, bị cáo, và các yếu tố khác.
Bị can, bị cáo được bảo lĩnh hoặc đặt tiền để bảo đảm phải làm giấy cam đoan thực hiện các nghĩa vụ, bao gồm:

Có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan có thẩm quyền (trừ trường hợp vì lý do bất khả kháng).
Không bỏ trốn hoặc tiếp tục phạm tội.
Không gây cản trở cho quá trình tố tụng.

Các Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Biện Pháp Ngăn Chặn Trong Án Hình Sự

Tạm giữ khác gì với tạm giam?

Tạm giữ là biện pháp ngăn chặn áp dụng trong giai đoạn đầu của quá trình tố tụng, thường là khi người bị tình nghi vừa bị bắt.
Tạm giam là biện pháp ngăn chặn áp dụng đối với bị can, bị cáo trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử.

Trong trường hợp nào thì người bị tạm giam được tại ngoại?

Người bị tạm giam có thể được tại ngoại nếu có căn cứ cho thấy việc tạm giam là không cần thiết, hoặc nếu có thể áp dụng biện pháp ngăn chặn khác như bảo lĩnh, đặt tiền để bảo đảm.

Thời gian tạm giam có được tính vào thời gian thi hành án tù không?

Có, thời gian tạm giam được tính vào thời gian thi hành án tù. Một ngày tạm giam bằng một ngày tù.

Có thể khiếu nại quyết định tạm giữ, tạm giam không?

Có, người bị tạm giữ, tạm giam, hoặc người thân thích của họ có quyền khiếu nại quyết định tạm giữ, tạm giam.

Thủ tục khiếu nại quyết định tạm giữ, tạm giam như thế nào?

Người khiếu nại phải gửi đơn khiếu nại đến cơ quan đã ra quyết định tạm giữ, tạm giam, hoặc đến Viện kiểm sát có thẩm quyền.

Nếu bị tạm giam oan thì có được bồi thường không?

Có, nếu người bị tạm giam oan được chứng minh là vô tội, họ có quyền yêu cầu bồi thường theo quy định của pháp luật.

Luật sư có vai trò gì trong việc tư vấn các vấn đề liên quan đến tạm giữ, tạm giam?

Luật sư sẽ:

Tư vấn các quy định của pháp luật về tạm giữ, tạm giam.
Hướng dẫn các thủ tục pháp lý liên quan.
Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tạm giữ, tạm giam.

Luật sư bào chữa có vai trò gì trong vụ án hình sự?

Luật sư bào chữa có vai trò:

Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội.
Góp phần đảm bảo xét xử công bằng, khách quan.

Khi nào cần thuê luật sư bào chữa?

Nên thuê luật sư bào chữa ngay từ khi:

Bị bắt.
Bị tạm giữ.
Khi có quyết định khởi tố bị can.

Luật sư bào chữa có quyền gì?

Luật sư bào chữa có các quyền:

Gặp gỡ, trao đổi với người bị buộc tội.
Thu thập chứng cứ.
Tham gia các buổi hỏi cung, phiên tòa.
Đưa ra các lập luận để bảo vệ thân chủ (Điều 73 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015).

Chi phí thuê luật sư bào chữa như thế nào?

Chi phí thuê luật sư bào chữa:

Tùy thuộc vào mức độ phức tạp của vụ án.
Tùy thuộc vào kinh nghiệm của luật sư.
Do thỏa thuận giữa luật sư và khách hàng.

Luật sư có thể giúp gì cho người bị tạm giam?

Luật sư có thể:

Giúp người bị tạm giam hiểu rõ quyền của mình.
Đảm bảo quyền được bào chữa.
Giám sát việc tuân thủ pháp luật của các cơ quan chức năng.
Hỗ trợ các thủ tục pháp lý cần thiết.

Người thân có thể mời luật sư cho người đang bị tạm giam không?

Có, người thân hoàn toàn có thể mời luật sư để bảo vệ quyền lợi của người đang bị tạm giam.

Dịch Vụ Luật Sư Tư Vấn Tạm Giữ, Tạm Giam Trong Hình Sự

Chuyên tư vấn luật cung cấp dịch vụ luật sư chuyên môn tư vấn hình sự, bao gồm:

Tư vấn quy định về tạm giữ, đối tượng bị tạm giữ
Tư vấn tạm giam, trường hợp tạm giam
Tư vấn và xác định thời hạn tạm giữ, tạm giam tối đa
Tư vấn trách nhiệm hình sự trong trường hợp cụ thể
Tư vấn thực hiện thủ tục đề nghị thay đổi biện pháp ngăn chặn
Cung cấp dịch vụ luật sư bào chữa cho bị can, bị cáo

Dịch vụ tư vấn về hình sự

Thời hạn tạm giữ và tạm giam là những yếu tố pháp lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền tự do của công dân. Việc nắm rõ các quy định về thời hạn tạm giữ, tạm giam giúp bị can, bị cáo và người thân của họ có thể chủ động bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Chuyên tư vấn luật luôn sẵn sàng cung cấp hỗ trợ pháp lý toàn diện trong các vấn đề liên quan đến tạm giữ, tạm giam. Đừng ngần ngại liên hệ hotline 1900636387 để được tư vấn chi tiết và tận tình.

>>> Xem thêm:

Nguồn trích dẫn từ: Chuyên tư vấn luật

Tác giả: Vũ Thị Hải Yến

Thủ tục hòa giải bắt buộc trước khi khởi kiện

Tranh chấp đất đai vốn là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai. Đây cũng là một trong những loại tranh chấp phổ biến nhất hiện nay. Khi phát sinh tranh chấp, hòa giải là phương án giải quyết ban đầu nhằm hạn chế tối đa những mâu thuẫn. Việc hòa giải có thể do các bên tự thương lượng hoặc thông qua một bên trung gian thứ ba trước khi khởi kiện nếu buộc phải giải quyết tại một cơ quan tài phán trong một số trường hợp nhất định. Trong bài viết này, ThS - Luật sư Phan Mạnh Thăng sẽ chia sẻ cụ thể về vấn đề trên. Hòa giải tranh chấp đất đai Khái niệm và đặc điểm của hòa giải tranh chấp đất đai Khái niệm Hòa giải là một trong các phương pháp giải quyết trong tranh chấp đất đai. Theo đó bên thứ ba sẽ đóng vai trò là trung gian giúp đỡ các bên tìm ra giải pháp để giải quyết tranh chấp. Bằng cách thương lượng, thuyết phục cùng với thiện chí của các bên thì tranh chấp sẽ được giải quyết một cách ôn hòa. Đặc điểm ...

Thạc sĩ - Luật sư Phan Mạnh Thăng

Tìm kiếm Blog này