Trong hệ thống pháp lý của Việt Nam, khi một đương sự bị trả lại đơn khởi kiện trong một vụ án dân sự, họ có quyền thực hiện thủ tục khiếu nại nếu cho rằng việc trả lại đơn khởi kiện này xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp của mình. Thủ tục khiếu nại này được quy định rất rõ ràng và chi tiết trong Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 (BLTTDS). Mục đích của bài viết này là giúp Quý độc giả hiểu rõ hơn về những trường hợp Tòa án được phép trả lại đơn khởi kiện, cũng như các thủ tục khiếu nại mà đương sự có thể thực hiện nếu cho rằng việc trả lại đơn khởi kiện là trái pháp luật.
Các Trường Hợp Tòa Án Có Quyền Trả Lại Đơn Khởi Kiện Dân Sự
Căn cứ theo Điều 86 của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể, đơn khởi kiện sẽ bị Tòa án trả lại và không được thụ lý. Các trường hợp này được quy định tại Điều 192 BLTTDS 2015 và có thể tóm gọn như sau:
Người khởi kiện không có quyền khởi kiện:
- Người khởi kiện không bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chính mình hoặc không bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân mà họ là người đại diện hợp pháp.
- Người khởi kiện không thuộc các trường hợp pháp luật quy định được quyền khởi kiện để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người khác, của cộng đồng, hay lợi ích của Nhà nước.
- Yêu cầu khởi kiện không có căn cứ chứng minh quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm.
- Người khởi kiện không có đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự hoặc không có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.
- Vụ việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ những trường hợp đặc biệt cho phép khởi kiện lại.
- Người khởi kiện không nộp biên lai tạm ứng án phí trong thời gian quy định, trừ khi có lý do hợp lý như miễn án phí hoặc lý do khách quan, bất khả kháng.
- Vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, mà thuộc thẩm quyền của cơ quan, tổ chức khác.
- Người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán.
- Người khởi kiện tự ý rút đơn khởi kiện.
Thủ Tục Khiếu Nại Khi Bị Trả Đơn Khởi Kiện Trái Pháp Luật
Nếu đương sự cho rằng việc Tòa án trả lại đơn khởi kiện không đúng quy định
của pháp luật và gây ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của mình, họ có quyền khiếu
nại theo các bước cụ thể để yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Thẩm Quyền Giải Quyết Khiếu Nại
Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về việc trả lại đơn khởi kiện được quy định
tại Điều 194 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Quy định này xác định các cấp có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại như sau:
- Khiếu nại lần đầu:
Đơn khiếu nại được nộp đến Tòa án đã ra quyết định trả lại đơn khởi kiện.
- Khiếu nại lần hai:
Trường hợp đương sự không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của
Tòa án cấp sơ thẩm, họ có thể khiếu nại đến Chánh án Tòa án cấp trên trực
tiếp.
![]() |
Thẩm quyền giải quyết khiếu nại |
Trình Tự Thực Hiện Khiếu Nại Về Việc Trả Lại Đơn Khởi Kiện
Trình tự khiếu nại và giải quyết khiếu nại theo quy định tại Điều 194 Bộ
luật Tố tụng Dân sự 2015 bao gồm các bước sau:
Khiếu Nại Lần Đầu Tại Tòa Án Trả Lại Đơn Khởi Kiện
- Người khởi kiện cần nộp
đơn khiếu nại lên Tòa án đã trả lại đơn trong vòng 10 ngày kể từ
ngày nhận được văn bản trả lại đơn.
- Chánh án Tòa án sẽ phân
công một Thẩm phán khác xem xét, giải quyết khiếu nại.
- Thẩm phán có nhiệm vụ mở
phiên họp để xem xét khiếu nại trong vòng 5 ngày làm việc kể từ
ngày nhận được đơn khiếu nại. Trong phiên họp này, đại diện Viện kiểm sát
cùng cấp và đương sự có khiếu nại sẽ tham gia. Nếu đương sự vắng mặt, Thẩm
phán vẫn có thể tiến hành phiên họp.
- Sau khi xem xét các tài
liệu, chứng cứ và ý kiến của các bên, Thẩm phán sẽ ra một trong các quyết
định:
- Giữ nguyên việc
trả lại đơn khởi kiện và thông báo cho đương sự;
- Nhận lại đơn khởi
kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để tiến hành thụ lý vụ án.
Khiếu Nại Lần Hai Đến Chánh Án Tòa Án Cấp Trên
- Trong vòng 10 ngày
kể từ ngày nhận được quyết định trả lời khiếu nại của Thẩm phán, người khởi
kiện có quyền khiếu nại lên Chánh án Tòa án cấp trên trực tiếp.
- Chánh án Tòa án cấp trên
trực tiếp sẽ giải quyết khiếu nại trong 10 ngày kể từ ngày nhận được
khiếu nại. Các quyết định có thể là:
- Giữ nguyên việc
trả lại đơn khởi kiện;
- Yêu cầu Tòa án cấp
dưới nhận lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để tiến
hành thụ lý vụ án.
Quyết định của Chánh án Tòa án cấp trên trực tiếp có hiệu lực thi hành
ngay lập tức và được gửi cho đương sự, Viện kiểm sát cùng cấp và Tòa án đã trả
lại đơn khởi kiện.
Trong trường hợp Chánh án có quyết định vi phạm pháp luật, đương sự có
quyền khiếu nại tiếp đến:
- Chánh án Tòa án cấp
cao nếu quyết định bị khiếu nại là của Chánh án Tòa án cấp tỉnh.
- Chánh án Tòa án tối
cao nếu quyết định bị khiếu nại là của Chánh án Tòa án cấp cao.
Thời Hạn Giải Quyết Khiếu Nại
Căn cứ Điều 194 Bộ luật Tố tụng Dân
sự, thời hạn giải quyết khiếu nại được quy định như sau:
- Giải quyết khiếu nại lần
đầu: 5 ngày kể từ ngày nhận được đơn khiếu nại.
- Giải quyết khiếu nại lần
hai: 20 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần
đầu.
- Giải quyết khiếu nại cuối
cùng: 10 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại
lần hai.
![]() |
Luật sư tư vấn về thủ tục khiếu nại |
Bài viết đã trình bày về các trường hợp mà Tòa án có quyền trả lại đơn khởi kiện trong các vụ án dân sự, đồng thời hướng dẫn chi tiết về thủ tục khiếu nại khi bị trả lại đơn khởi kiện trái pháp luật. Quý độc giả có thể tham khảo để hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình khi gặp phải tình huống này. Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, nhanh chóng và hiệu quả, giúp Quý khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan một cách thuận lợi và đúng quy định. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí.
>>> Xem thêm:
Nhận xét
Đăng nhận xét