Chấm dứt hôn nhân khi một bên được tuyên bố đã chết là quy định của pháp luật về quan hệ nhân thân trong trường hợp một cá nhân chết. Hôn nhân gắn liền với mỗi cá nhân, và khi cá nhân không còn tồn tại thì hôn nhân chấm dứt. Hệ quả của của việc chấm dứt hôn nhân trong trường hợp này được giải quyết như thế nào. Bài viết sau sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu vấn đề.
Chấm dứt hôn nhân khi
một bên bị tuyên bố chết
Chấm dứt hôn nhân là gì
Chấm dứt hôn nhân là kết
thúc sự tồn tại của quan hệ hôn nhân trước pháp luật.
Hôn nhân là một trạng thái pháp lý, được xác lập bởi các hành
vi pháp lý của các cá nhân và của cơ quan hữu quan. Quan hệ này tồn tại
lâu dài, bền vững, song nó không mang tính chất vĩnh cửu mà chỉ tồn tại trong
khoảng thời gian nhất định. Khi những người tham gia muốn thay đổi trạng thái
đó thì quan hệ này sẽ chấm dứt theo quyết định của toà án. Trong một số trường
hợp khác theo quy định của pháp luật, trạng thái đó cũng sẽ được chấm dứt trước
pháp luật.
Điều kiện để tuyên bố cá nhân
chết
Đây là chế định đặc biệt
của luật dân sự nhằm bảo vệ quyền, lợi ích của cá nhân cũng như các chủ thể
khác có liên quan. Cái chết là sự kiện
pháp lý làm chấm dứt tư cách chủ thể của cá nhân. Nhưng cái chết đó phải
được xác định một cách chính xác và theo quy định của pháp luật phải được khai tử theo Điều 30 Bộ luật dân
sự hiện hành.
Trước khi tuyên bố chết
đối với một cá nhân, Tòa án cần xem xét các điều kiện sau:
●
Đã qua thời hạn nhất
định mà cá nhân đó vẫn không có tin tức xác thực là còn sống hay đã chết;
●
Phải thông qua thủ
tục thông báo tìm kiếm;
●
Phải có yêu cầu của
người có quyền, lợi ích liên quan;
●
Chỉ tuyên bố là đã
chết đối với người không nằm trong tình trạng bị truy nã theo lệnh của cơ quan
điều tra.
Quyết định của Tòa án
tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư
trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch
Tòa án tuyên bố một
cá nhân chết về mặt pháp lý
Chấm dứt hôn nhân khi một bên
được tuyên bố đã chết
Thời điểm chấm dứt hôn nhân
Theo quy định
tại Điều 65 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định Hôn nhân chấm
dứt kể từ thời điểm vợ hoặc chồng chết. Trong trường hợp Tòa án tuyên bố
vợ hoặc chồng là đã chết thì thời điểm hôn nhân chấm dứt được xác định theo
ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.
Như vậy, có hai trường hợp
xảy ra:
●
Trong trường hợp chết sinh học, hôn nhân sẽ được
chấm dứt từ thời điểm được ghi trên giấy khai tử;
●
Trong trường hợp chết pháp lý, hôn nhân sẽ được
chấm dứt kể từ ngày quyết định tuyên bố chết của tòa án có hiệu lực pháp luật.
Giải quyết tài sản của vợ, chồng
Trường hợp cả vợ và chồng
chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì Tài sản của vợ, chồng được chia
theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Trường hợp một bên vợ hoặc
chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì tài sản của vợ chồng được
giải quyết như sau:
●
Khi một bên vợ, chồng
chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung
của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di
sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản;
●
Khi có yêu cầu về chia
di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có
thỏa thuận khác trong thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng
chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật
về thừa kế;
●
Trong trường hợp việc
chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của vợ hoặc chồng còn sống, gia
đình thì vợ, chồng có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế phân chia di sản theo quy
định của Bộ luật dân sự;
●
Tài sản của vợ chồng
trong kinh doanh được giải quyết phương thức trên, trừ trường hợp pháp luật về
kinh doanh có quy định khác.
Tài sản của vợ chồng được chia theo pháp luật thừa kế
Quan hệ nhân thân, tài sản khi
vợ, chồng bị tuyên bố là đã chết mà trở về
Quan hệ nhân thân
Khi Tòa án ra quyết định
hủy bỏ tuyên bố một người là đã chết mà vợ hoặc chồng của người đó chưa kết hôn
với người khác thì quan hệ hôn nhân được khôi phục kể từ thời điểm kết hôn.
Trường hợp có quyết định
cho ly hôn của Tòa án theo quy định tại khoản 2 Điều 56 Luật Hôn nhân và
gia đình năm 2014 (ly hôn theo yêu cầu của một bên) thì quyết định cho ly
hôn vẫn có hiệu lực pháp luật. Khi vợ hoặc chồng của người đó đã kết hôn với
người khác thì quan hệ hôn nhân được xác lập sau có hiệu lực pháp luật.
Quan hệ tài sản
Quan hệ tài sản của người
bị tuyên bố là đã chết trở về với người vợ hoặc chồng được giải quyết như sau:
●
Trong trường hợp hôn
nhân được khôi phục thì quan hệ tài sản được khôi phục kể từ thời điểm quyết
định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực. Tài sản do
vợ, chồng có được kể từ thời điểm quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng
là đã chết có hiệu lực đến khi quyết định hủy bỏ tuyên bố vợ, chồng là đã chết
có hiệu lực là tài sản riêng của người đó.
● Trong trường hợp hôn nhân không được khôi phục thì tài sản có được trước khi quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực mà chưa chia được giải quyết như chia tài sản khi ly hôn.
Trên đây là bài tư vấn về vấn đề chấm dứt hôn nhân khi một bên bị tuyên
bố chết. Mọi thắc mắc liên quan đến bài viết hoặc tham khảo thông tin dịch vụ
luật sư, xin liên hệ qua hotline 1900.63.63.87 để được luật sư hôn nhân gia đình giải đáp cụ thể và chi tiết hơn. Cảm ơn các bạn
đã theo dõi bài viết./.
Nhận xét
Đăng nhận xét