THIÊN ĐƯỜNG THUẾ (TAX HEAVEN) LÀ GÌ?

Một số “thiên đường thuế” nổi tiếng trên thế giới chủ yếu tập trung ở vùng biển Caribe và Thái Bình Dương, bao gồm Bermuda, British Virgin Islands (BVI), Quần đảo Cayman, Jersey, Luxembourg, New Zealand, Singapore, Bahamas, Panama, Tiểu bang Delaware (Mỹ), Luxembourg, Thụy Sỹ, London (Anh), Ireland, Bỉ, Hồng Kông, Guernsey, Isle of Man… Thiên đường trốn thuế tồn tại và phát triển nhờ vào tài sản của các quốc gia Tây phương, đứng đầu là Hoa Kỳ và Châu Âu.

Trong đó có ba quần đảo có lượng vốn đầu tư lớn nhất vào Việt Nam là Quần đảo Cayman, British Virgin Islands (BVI) và Bermuda.

1. Khái niệm

Nơi tránh thuế (tax haven): Một nước hoặc một khu vực thẩm quyền tài phán cho những cá nhân và doanh nghiệp nước ngoài có rất ít hoặc không có trách nhiệm pháp lý về thuế. Còn được gọi là khu vực thẩm quyền tài phán bí mật hoặc nơi ẩn náu hải ngoại. Chính phủ các nước như Mỹ, EU... cũng rất đau đầu về các tax haven này. Nó làm thất thu ngân sách rất nghiêm trọng. Với một đất nước vẫn chủ yếu dùng tiền mặt, kiểm soát thanh toán lỏng lẻo như Việt Nam, thì việc có dòng tiền chạy ra nước ngoài lách thuế, hay gửi ở nước ngoài cũng nhiều khả năng xảy ra hơn và mức độ kiểm soát cũng khó hơn.

2. Đặc điểm

Một tax heaven có bốn yếu tố quan trọng trong việc xem xét liệu một khu vực là một thiên đường thuế:

-           Không có thuế hoặc thuế rất thấp, thuế gần như bằng không. Thiên đường thuế biến nó thành nơi để những người không cư trú ở đó tránh khỏi phải đóng thuế cao ở nơi họ ở hay kinh doanh;

-           Thiếu cơ chế trao đổi thông tin hiệu quả, tức là những tax haven này không hợp tác với các quốc gia hay Chính phủ khác trong vấn đề chia sẻ thông tin. Thiên đường thuế thường có luật hoặc thủ tục hành chính, theo đó các doanh nghiệp và các cá nhân có thể hưởng lợi từ các quy định chặt chẽ và các bảo vệ khác chống lại sự giám sát của cơ quan thuế vụ nước ngoài. Điều này ngăn cản sự truyền thông tin về người nộp thuế đang được hưởng lợi từ khu vực thuế thấp;

-           Thiếu sự minh bạch. Thiếu minh bạch trong một nước có thể làm cho các cơ quan thuế vụ khác gặp khó khăn hoặc không thể áp dụng pháp luật một cách hiệu quả;

-           Không có nhiều hoạt động tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh nào diễn ra ở đây cả.

Những đặc điểm khác của nơi tránh thuế bao gồm:

-           Các luật lệ khuyến khích sự bí mật về tài chính và cản trở việc tự do trao đổi thông tin với giới chức thuế nước ngoài.

-           Không có sự minh bạch trong những giao dịch pháp lý và hành chính.

-           Không có quy định bắt buộc một người phải sống trong hoặc một doanh nghiệp phải hoạt động ngoài một quốc gia để được hưởng lợi từ những chính sách thuế.

3. Offshore (Công ty ngoại biên)

Offshore là những công ty được phép làm ăn một cách hợp pháp bên ngoài lãnh thổ mà nó được thành lập. Đặt tại những thiên đàng trốn thuế, các công ty offshore bắt buộc phải tuân theo nguyên tắc bí mật ngân hàng và kỹ nghệ. Tuy công ty offshore mang một bộ mặt sinh hoạt kinh tế hợp pháp, nhưng nó là công cụ lý tưởng để che giấu sự pha trộn tiền bẩn vào vốn đầu tư với những lợi nhuận hợp pháp.

Nếu thành lập một công ty Offshore chuyên bán hàng online đi khắp toàn cầu đồng nghĩa với việc không phải đóng thuế vì được setup (lập công ty) ở Tax Haven (thiên đường thuế) như Panama, BVI, Cayman..v.v..., lãi sẽ cao hơn nếu các công ty tự hoạt động việc bán hàng online trong nước. Điều đó có nghĩa lợi là có thể “hoãn” được thế chứ không phải “trốn” thuế. Hệ thống như trên là hoàn toàn hợp pháp. Chỉ khi nguồn gốc số tiền của họ không hợp pháp thì hệ thống trên mới được xem là phạm pháp.

Những lợi thế mà công ty offshore mang lại như kể trên chính là lý do khiến các thiên đường thuế trở nên hấp dẫn với các tổ chức và cá nhân trên khắp thế giới.

Mặc dù để vận hành hệ thống này, cũng tốn chi phí để thuê các công ty luật có tính bảo mật cao chuyên xây dựng các mối quan hệ. Tuy nhiên, chi phí bỏ ra luôn thấp hơn lợi ích các công ty nhận được (né được phần lớn tiền thuế).

Ngoài ra, đối với những người giàu có, việc mở công ty và tài khoản tại các thiên đường thuế còn có ý nghĩa giúp bảo vệ tài sản và bảo mật thông tin, bởi các thiên đường thuế này không bao giờ chia sẻ thông tin khách hàng, đảm bảo bí mật tuyệt đối.

4. Hợp pháp và bất hợp pháp

Khái niệm một nơi tránh thuế - một quốc gia có mức thuế thấp và mức riêng tư cao - không phải là bất hợp pháp. Một công ty có thể di dời hợp pháp ra nước ngoài vì lý do đánh thuế thấp hơn.

Một nơi tránh thuế trở thành bất hợp pháp khi một người hoặc doanh nghiệp không báo cáo thu nhập từ những tài khoản ở nước ngoài nếu cơ quan thuế quốc gia của người đóng thuế buộc họ phải làm như vậy, hoặc một tổ chức tài chính nước ngoài được sử dụng cho những mục đích bất hợp pháp, chẳng hạn như rửa tiền và trốn thuế.

 Xem thêm các bài viết khác của chúng tôi tại: chuyentuvanphapluat.com.